Niersteenkliniek
In onze niersteenkliniek kunt u terecht voor de totaalbehandeling van nierstenen. Een multidisciplinair team van urologen, nefrologen en diëtisten staat klaar om specifieke zorg te verlenen op maat van de patiënt. Uniek aan onze aanpak is dat bij elke patiënt zowel het behandelen van stenen, als het opsporen van de oorzaak van steenvorming aan bod komt.
Nationaal referentiecentrum
In AZ Klina worden jaarlijks meer dan 500 nieuwe patiënten met nierstenen behandeld. Hiermee vormt onze niersteenkliniek een voornaam referentiecentrum, niet enkel in Antwerpen, maar ook op nationaal gebied. Voor de heelkundige behandeling beschikken we over een gesofisticeerde operatiezaal die specifiek ontworpen is voor de behandeling van nierstenen. Daar worden we bovendien ondersteund door een team van vijf speciaal opgeleide endo-urologische operatieverpleegkundigen die meehelpen om de behandelingen vlot en efficiënt te laten verlopen.
Op basis van de expertise in de behandeling van complexe nierstenen, hoogstaand wetenschappelijk onderzoek en een kwalitatieve opleiding van urologen, is de niersteenkliniek van AZ Klina erkend door de European Board of Urology en de Endourological Society als officieel opleidingscentrum voor collega's urologen uit binnen- en buitenland.
Hoe behandelen we nierstenen in onze niersteenkliniek?
De meeste patiënten komen in onze niersteenkliniek terecht na een plotse niercrisis, een pijnloze niersteen of naar aanleiding van steeds terugkerende niersteenvorming. Omdat de meeste nierstenen op verschillende manieren kunnen behandeld worden, zullen alle mogelijkheden met hun voor- en nadelen vooraf uitgebreid besproken worden, rekening houdend met de individuele situatie.
De patiënt kan zo een weloverwogen keuze maken over zijn behandeling. Twee maanden na de behandeling komt de patiënt terug op consultatie om de oorzaak van de steenvorming na te gaan. Dit gebeurt op basis van de steenanalyse, een voedingsvragenlijst, een 24 uurs urinecollectie en een nuchtere bloedafname. De patiënt krijgt dan uitgebreid advies over hoe steenvorming kan vermeden worden. In sommige gevallen is een verdere oppuntstelling nodig bij de nefroloog of is gericht voedingsadvies wenselijk bij een diëtiste die gespecialiseerd is in nierstenen.
FAQ niersteenkliniek
1. Hoe moet een 24 uurs urinecollectie worden uitgevoerd?
zie infobrochure 24u urine collectie
2. Wat neem ik mee naar een vervolgafspraak?
- een ingevulde voedingsvragenlijst (indien van toepassing)
- uw huidige medicatielijst
3. Ik herken de symptomen van een niercrisis of nierkoliek, wat moet ik doen?
Als een nierkoliek optreedt, dient u de drankinname te beperken. Veel drinken zal namelijk leiden tot een verhoogde urineproductie, waardoor de druk in de nier en de pijn verder zullen toenemen. In afwachting van een ingreep of spontane steenevacuatie kan uw behandelende arts medicatie voorschrijven zoals paracetamol (Dafalgan, Panadol, Perdolan,…), niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen (Diclofenac, Ibuprofen, …) of opioïden (Contramal, Tramadol, Tradonal,…). Raadpleeg steeds uw arts voor u deze geneesmiddelen neemt, want sommige worden beter niet genomen bij een verminderde nierfunctie, hartfalen of hartlijden. De waarde van spasmolytica (Buscopan) of alfablokkers (Tamsulosine) is twijfelachtig.
In een aantal gevallen dient u dringend uw huisarts te contacteren. Doe dit zeker bij:
- oncontroleerbare pijn
- koorts
- u heeft slechts één nier
- zwangerschap
- vermoeden van een urineweginfectie
- vergevorderd chronisch nierfalen
4. Moet ik melkproducten vermijden om nierstenen te voorkomen?
Veel mensen denken dat melkproducten leiden tot de vorming van nierstenen. Dit is een hardnekkig fabeltje. Meer dan 20 jaar geleden werd aangetoond dat calciumrijke voeding net de vorming van calciumoxalaat monohydraat stenen kan voorkomen.
Melkproducten zijn een belangrijke bron van calcium. Dit is een mineraal dat mee instaat voor een gezond botmetabolisme. Ondanks het feit dat calcium een onderdeel is van calciumoxalaatstenen, is het belangrijk om voldoende calcium in te nemen via de voeding om twee redenen:
- Een voldoende inname van calcium vermindert het risico op botontkalking of osteoporose.
- Net als calcium wordt oxalaat in het bloed opgenomen uit de voeding. Wanneer deze twee samen in de darmen aanwezig zijn, gaan ze zich met elkaar binden tot een onoplosbaar complex: calciumoxalaat. Dit complex kan niet worden opgenomen in het bloed en wordt meteen via de stoelgang afgevoerd. Bij voldoende inname van calcium, komt er dus minder oxalaat in de urine terecht en kan de vorming van calciumoxalaat monohydraat stenen worden vermeden.
Een voeding met voldoende calcium zal dus niet enkel de botten gezond houden, maar ook het risico op calciumoxalaatstenen verkleinen. Een inname van drie calciumrijke producten (melk, yoghurt, kaas, boerenkool, sesamzaad, …), gespreid over de dag, is een goede richtlijn. Enkel buitensporige innames van calcium (bijvoorbeeld via supplementen) wordt afgeraden omdat dit wel het risico op calciumoxalaatstenen vergroot.
5. Is er een verhoogd risico op een niercrisis tijdens de zwangerschap?
Een niercrisis tijdens de zwangerschap wordt vastgesteld bij één op de duizend zwangere vrouwen en dit meestal in het tweede of derde trimester. Bij het optreden van een niercrisis is het belangrijk om dringende medische hulp op te zoeken, omdat dit kan leiden tot een vroegtijdige bevalling. Tijdens de zwangerschap is er een verhoogd risico op nierstenen omdat door hormonale veranderingen de concentratie van calcium en de zuurtegraad van de urine verhoogt. Dit leidt tot de vorming van weddelliet of apatiet stenen.
De diagnose van een niersteen bij zwangere vrouwen wordt gesteld met een echografie, een urineanalyse en een bloedafname. Gezien de negatieve invloed van röntgenstralen op de foetus, worden een CT-scan en een radiografie best vermeden.
De behandeling varieert in functie van de klachten en de resultaten van de echografie, de urineanalyse en de bloedafname. Deze beslissing gebeurt steeds in samenspraak met de gynaecoloog. Zo kan er gekozen worden voor de plaatsing van een inwendige of uitwendige katheter, of voor het uitvoeren van een ureteroscopie.
De vorming van nierstenen tijdens de zwangerschap kan voorkomen worden door minstens 2 liter per dag te plassen en gezonde voedingsgewoonten aan te houden met een relatieve beperking van zout en dierlijke eiwitten.
6. Komen nierstenen voor bij kinderen?
Drie procent van de patiënten met nierstenen zijn jonger dan 18 jaar. Net zoals bij volwassen wordt er de laatste decennia een toename van niersteenvorming gezien bij kinderen. Enerzijds is aangetoond dat kinderen de laatste jaren meer zout innemen dan aanbevolen, anderzijds drinken ze minder water en meer frisdrank. Nierstenen die voorkomen op jonge leeftijd worden vaak geassocieerd met urineweginfecties. Bij tien procent van de kinderen met nierstenen worden genetische ziekten vastgesteld zoals cystinurie of primaire hyperoxalurie.
Nierstenen bij kinderen worden meestal vastgesteld naar aanleiding van een afwijkend urinestaal, zichtbaar bloed in de urine of pijn. Onderzoeken met röntgenstralen worden zo veel mogelijk vermeden en de opvolging gebeurt bij voorkeur via echografie.
Net zoals bij volwassen kunnen nierstenen bij kinderen behandeld worden met ESWL, ureterorenoscopie of mini percutane niersteenverbrijzeling.
Omdat meer dan de helft van de kinderen die behandeld worden voor nierstenen, binnen de 5 jaar opnieuw steenvorming krijgen, is een strikte opvolging noodzakelijk.